زردی اصطلاحی است که پزشکان هنگامی که پوست نوزاد یا سفیدی چشم او زرد رنگ میشود به کار میبرند. زردی بین نوزادان رایج است و ممکن است یک یا چند روز پس از تولد خود را نشان دهد. نوزاد را پزشک معمولاً پس از تولد زمانی که هنوز در بیمارستان است و همچنین در اولین چکاپ بعد از مرخصی برای تشخیص زردی معاینه میکند.
زردی نوزاد هنگامی بروز پیدا میکند که خون نوزاد حاوی میزان زیادی از مادهای به نام “بیلیروبین” است. زرد شدن نوزاد در واقع نشانه این است که باید میزان بیلیروبین او آزمایش و بررسی شود.
دلایل متفاوتی برای بالا بودن سطح بیلیروبین در نوزادان وجود دارد. به عنوان مثال بعضی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند ممکن است به دلیل کمبود شیر، زردی بگیرند. زردی بین نوزادانی که زودرس به دنیا میآیند نیز رایجتر است.
بسیار مهم است که هنگام معاینه نوزادان زردی آنها نیز بررسی شود. این به آن علت است که بالا رفتن بیلیروبین، در صورت عدم درمان، باعث بروز آسیبهای مغزی میشود.
علائم زردی چیست؟
زردی باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم میشود. ابتدا از صورت شروع میشود ولی ممکن است به شکم، سینه و دستها نیز سرایت کند. پاها در آخرین مرحله درگیر میشوند.
گاهی زردی میتواند بسیار حاد باشد. پوست نوزادی که زردی حاد دارد ممکن است نارنجی- زرد شود و یا در زیر زانو در ناحیه پایینی پا زرد شود. سفیدی چشم نیز ممکن است زرد به نظر آید. موارد زیر نیز ممکن است برای نوزادی که زردی حاد دارد، صدق کند:
• سخت از خواب بیدار شدن نوزاد
• گریه گوش خراش نوزاد
• ناآرامی و مدام گریه کردن نوزاد
• نوزاد مدام گردن یا بدن را به پشت خم کند.
چگونه متوجه شوم که نوزاد من زردی دارد؟
شما میتوانید این امر را با فشار دادن یک انگشت برروی بینی یا پیشانی نوزاد خود تشخیص دهید. اگر انگشت را برداشتید و پوست در آنجایی که فشار داده بودید زرد رنگ بود نوزاد شما زردی دارد.
با داشتن زردی نوزاد چه موقع به پزشک مراجعه کنم؟
با پزشک خود تماس بگیرید اگر:
• زردی نوزادتان بدتر شده است و یا؛
• نوزاد شما علائم زردی حاد دارد.
آیا آزمایشی برای تشخیص زردی وجود دارد؟
بله. پزشک میتواند با آزمایش زردی را تشخیص دهد. این کار از طریق آزمایش خون یا اندازهگیری میزان بیلیروبین از روی پوست انجام میگیرد.
آیا کارهایی هست که خودم بتوانم برای بهبود زردی نوزادم انجام دهم؟
بله. برای بهبود زردی نوزاد خود ابتدا مطمئن شوید که به اندازه کافی شیر میخورد. چنانچه شیر خودتان را میخورد، مکرر و به شیوه صحیح به او شیر دهید. اگر نگران هستید که نوزادتان به اندازه کافی شیر نمیخورد با پزشک یا پرستار خود در این باره صحبت کنید.
شما میتوانید از روی علائم زیر متوجه شوید که نوزادتان به اندازه کافی شیر خورده:
• ۶ بار یا بیشتر پوشک خود را خیس کند؛
• رنگ مدفوع او از سبز پر رنگ به زرد تبدیل شود؛
• او پس از شیر خوردن آرام و خوب به نظر آید.
اینکه نوزادتان نیاز به درمان بیشتر دارد یا خیر را پزشک تعیین خواهد کرد. چنانچه میزان بیلیروبین فرزندتان فقط کمی بالا باشد به احتمال زیاد به طور خود به خود خوب میشود. ولی اگر میزان بیلیروبین او خیلی بالا است و یا زودرس به دنیا آمده است احتمالاً به توصیه پزشک تحت درمان قرار خواهد گرفت.
زردی چگونه درمان میشود؟
رایج ترین نوع درمان زردی “نور درمانی” است. به آن “فتوتراپی” نیز میگویند. در نور درمانی پزشک نوزاد را زیر نور آبی خاصی قرار میدهد. نوزادان را معمولاً برهنه یا تنها با یک پوشک زیر نور قرار میدهند تا نور به طور مستقیم بر روی پوست بتابد.
شما میتوانید در حین نور درمانی با نوزاد خود تماس داشته باشید و او را ببینید. میتوانید به او شیر نیز بدهید. پزشک شما ممکن است توصیه کند همانطور که نوزادتان را در آغوش میگیرید یا به او شیر میدهید “پتوی نوری” مخصوصی دور او بگیرید تا همچنان از نور درمانی بهرهمند شود.
در بعضی از موارد نور درمانی را میتوان به جای بیمارستان در خانه انجام داد. پزشک شما راجع به اینکه این گزینه شامل حال شما میشود یا خیر صحبت خواهد کرد.
منبع
منبع این مطلب، رفرنس معتبر پزشکی UpToDate میباشد.
مامانیا یک راهنمای جامع بارداریه که با اون میتونید با عوارض و نشانههای مختلف بارداری آشنا بشید و یاد بگیرین برای هر کدوم از این حالتها چه راهکارهای علمی وجود دارن.