دوقلوهای همسان چگونه هستند و چگونه به وجود می‌آیند؟
بارداری دوقلوهای همسان هنگامی به وجود می‌آیند که یک تخمک توسط یک اسپرم بارور می‌گردد و سپس تقسیم می‌شود (بلافاصله پس از بارور شدن) تا دو جنین به وجود آید. “جنین” واژه‌ای است که پزشکان به بچه، هنگامی که آغاز به رشد و نمو در رحم مادر می‌کند، اطلاق کرده‌اند. هر یک از این جنین‌ها به یک بچه تبدیل می‌شود.
دوقلوهای همسان دارای ژن یکسان می‌باشند. آنها یک جنسیت دارند و بسیار شبیه به یکدیگر هستند. دوقلوهای همسان معمولا کمیاب‌تر از دوقلوهای غیر همسان یا دو تخمکی هستند.
دوقلوهای غیر همسان چگونه هستند و چگونه به وجود می‌آیند؟
دوقلوهای غیرهمسان هنگامی به وجود می‌آیند که دو تخمک متفاوت توسط دو اسپرم متفاوت بارور می‌شوند. در اینجا دو جنین ایجاد می‌شوند که هریک تبدیل به یک نوزاد می‌گردد.
دوقلوهای غیر همسان یک سری ژن‌های یکسان دارند ولی همه‌ی ژن‌های آنها همانند یکدیگر نیستند. آنها همانند هر خواهر برادر دیگری هستند که تنها نقطه اشتراکشان این است که در یک روز به دنیا آمده‌اند. دوقلوهای غیرهمسان می‌توانند دو خواهر، دو برادر و یا یک خواهر و یک برادر باشند.
چه چیزهایی باعث افزایش احتمال دوقلو باردار شدن یک زن می‌شود؟
مسائل خاصی باعث افزایش احتمال دوقلو زایی یک زن می‌شود که عبارتند از:
• داشتن سن سی سال به بالا
• استفاده از دارو جهت بارداری
• استفاده از پروسه‌ای به نام لقاح مصنوعی (in vitro fertilization) یا IVF جهت کمک به بارداری
• نژاد زن – دوقلوزایی در میان زن‌های سیاه پوست شایع تر است نسبت به زن‌های آسیایی یا سفید پوست
• سابقه خانوادگی دوقلوزایی
این موارد معمولاً باعث افزایش احتمال داشتن دوقلوهای غیرهمسان می‌شود و نه دوقلوهای همسان.
پزشک و یا ماما چگونه متوجه دوقلو باردار بودن من می‌شود؟
هنگامی که پزشک و یا ماما شما رو معاینه می‌کند، اندازه رحم شما دستش می‌آید. رحم زنانی که دوقلو باردار هستند، با توجه به زمان بارداریشان، معمولاً بزرگتر از حدی است که انتظار می‌رود. همچنین در ابتدای بارداری پزشک شما احتمالاً یک آزمایش سونوگرافی بر روی شما انجام می‌دهد. سونوگرافی از امواج فراصوت جهت تولید تصاویر از درون اندام استفاده می‌کند. با استفاده از این روش می‌توان تشخیص داد که چند جنین در درون رحم درحال رشد می‌باشند.
آیا در نوع بارداری دوقلو نیاز به مراقبت‌های خاصی دارم؟
پاسخ مثبت است. چنانچه شما دوقلو باردار هستید بایستی مراقبت‌های خاص بارداری داشته باشید. شما باید بیشتر با پزشک یا مامای خود در تماس باشید. همچنین برای بررسی سلامت جنین‌ها باید مکرر سونوگرافی انجام دهید. همانطور که به اواخر بارداری نزدیک می‌شوید ممکن است برای اطمینان از سلامت جنین‌ها لازم باشد آزمایش‌های دیگری نیز انجام دهید.
چه چیزهایی را باید درباره دوقلو داشتن بدانم؟
دوقلو باردار بودن تا حدی متفاوت از بارداری یک بچه است. پزشک و یا مامای شما برای شما خواهد گفت که چه مقدار وزن می‌توانید اضافه کنید و تا چه حدی می‌توانید فعالیت داشته باشید.
او همچنین به شما خواهد گفت که چه مشکلاتی ممکن است در بارداری دوقلو پیش بیاید. متداول‌ترین مشکل این است که زایمان احتمالاً زودتر و در هفته سی و هفتم انجام می‌شود که حدود سه هفته زودتر از یک دوره بارداری کامل می‌باشد. پزشکان معمولاً به نوزادانی که زودتر از زمان موعد به دنیا می‌آیند “نارس” می‌گویند.
زایمان زودرس گاهی مشکل‌زا می‌باشد.
نوزادان نارس معمولاً کوچکتر هستند و بایستی مدت زمان طولانی‌تری در بیمارستان بمانند. احتمال مبتلا شدن آنها به مشکلات پزشکی نیز بیشتر است؛ مانند مشکلات تنفسی.
اگر دوقلوهای شما همسان هستند پزشک و یا مامای شما بایستی برای تشخیص سندرومی به نام “سندروم انتقال خون دوقلو به دوقلو” از سونوگرافی استفاده نماید. این عارضه مربوط به جفت می‌باشد و ممکن است در بعضی از بارداری‌های دوقلویی همسان پیش بیاید. (جفت اندامی درون رحم زن باردار است که تامین اکسیژن، تغذیه جنین و تصفیه مواد زائد تولید شده توسط آن را در طول دوران بارداری بر عهده دارد.)
اگر دچار این مشکل شوید پزشک شما، شما را تحت مراقبت ویژه قرار خواهد داد و در صورت نیاز به درمان آن خواهد پرداخت. در بارداری دوقلو احتمال مبتلا شدن به فشار خون بالا نیز بیشتر است.
زایمان من در صورت دوقلو باردار بودن چگونه خواهد بود؟
این بستگی به طرز قرار گرفتن جنین‌ها در داخل رحم، سلامت مادر و سلامت بچه‌ها دارد. اگر شما و جنین‌هایتان در سلامت کامل باشید و نخستین بچه با سر در دهانه رحم قرار گرفته باشد، احتمالاً می‌توانید به طور طبیعی زایمان کنید. و اگر چنین نباشد پزشک شما از روش سزارین برای زایمان استفاده خواهد کرد.
چگونه تشخیص بدهم که دوقلوهای من همسان یا غیرهمسان هستند؟
دوقلوهایی که جنسیت متفاوت دارند حتماً غیرهمسان هستند. دوقلوهایی که جنسیت یکسان دارند می‌توانند همسان و یا غیر همسان باشند.
اگر نوزادان شما هم جنس هستند، پزشک و یا ماما احتمالاً می‌توانند با بررسی جفت تشخیص دهند که نوزادان همسان و یا غیر همسان هستند. اینکار را می‌توانند یا از طریق سونوگرافی قبل از زایمان و یا با بررسی جفت پس از زایمان انجام بدهند. گاهی تنها راه تشخیص همسان بودن یا نبودن دوقلوها انجام آزمایش خون پس از به دنیا آمدن آنها می‌باشد.
آیا می‌توانم دوقلوهایم را با شیر خود تغذیه کنم؟
اگر دوست داشته باشید، بله. بیشتر مادران آنقدر شیر دارند که بتوانند از پس شیردهی به دوقلوها برآیند. اگر نوزادهایتان نارس هستند شما می‌توانید شیر خود را بدوشید و ذخیره کنید تا زمانی که قادر به مصرف آن باشند.
همچنین می‌توانید به یک متخصص شیردهی یا همان مشاور شیردهی (lactation consultant) مراجعه کنید و از این طریق یک روش و برنامه شیردهی که مناسب شما و نوزادان شما می‌باشد اتخاذ کنید.
اگر در مراقبت از دوقلوها به سختی و مشکل برخوردم چکار کنم؟
چنانچه به شما خیلی سخت می‌گذرد کمک بگیرید. مراقبت از دوقلوها می‌تواند خسته کننده و امری پراضطراب باشد. می‌توانید از دوستان و خانواده کمک بگیرید. بسیاری از پدر و مادرها عضویت در گروه‌های پشتیبانی خانواده‌های دارای دوقلو را مفید می‌یابند و از این طریق درباره مشکلات و مسائل مشترک با یکدیگر تبادل نظر می‌کنند.
منبع
منبع این مطلب، رفرنس معتبر پزشکی UpToDate می‌باشد.
مامانیا یک راهنمای جامع بارداریه که با اون می‌تونید با عوارض و نشانه‌های مختلف بارداری آشنا بشید و یاد بگیرین برای هر کدوم از این حالت‌ها چه راهکارهای علمی وجود دارن.